Ogólnie terapia zajęciowa to leczenie i usprawnianie za pomocą określonych czynności, zajęć i pracy, które mogą mieć wartość kształcącą, wychowawczą, a także leczniczą. Inaczej jest to leczenie poprzez pracę. Jako środek leczniczy terapia zajęciowa może oddziaływać ogólnie, tzn. na ogólną sprawność fizyczną i psychiczną jednostki lub miejscowo na zwiększenie sprawności i siły danej grupy mięśni lub kończyny.

Osoba prowadząca terapię zajęciową terapeuta zajęciowy musi mieć specjalne przygotowanie. Powinna znać wiele działów pracy i techniki, które mogą służyć jako czynnik usprawniający. Poza tym wymaga się od niej przygotowania pedagogicznego oraz ogólnych wiadomości z zakresu anatomii, fizjologii i patologii.

Najczęściej terapia zajęciowa stosowana jest w podczas usprawniania następujących grup osób:

a) Niepełnosprawnych ruchowo; W przypadku pracy z ludźmi z niepełnosprawnością ruchową w wyniku wypadku lub w wyniku wad wrodzonych-terapeuci zajęciowi skupiają się na:

- wzmacnianiu mięśni,

-polepszeniu koordynacji,

-zmniejszeniu sztywności stawów,

-dbaniu o kondycję fizyczną,

-umacnianiu i wiary we własne możliwości.

Terapeuta zajęciowy ściśle współpracuje tu z fizjoterapeutą, zna stan pacjenta i pomaga w wykonywaniu zaleconych zajęć np. wzmacniających nogi, usprawniających mięśni pleców itp.

b) Starszych, przewlekle chorych i niepełnosprawnych intelektualnie; terapia zajęciowa jest korzystna również dla osób starszych i z niepełnosprawnością intelektualną, aby:

- zabezpieczyć je przed bezczynnością i siedzeniem w domu,

- zapobiegać lub spowalniać utratę umiejętności i sprawności posiadanych wcześniej,

- ograniczyć samotność i przygnębienie.

Terapia zajęciowa szczególnie bardzo przydaje się osobom, które mają problemy z wykonywaniem codziennych czynności. W warsztatach terapii zajęciowej realizuje się treningi czystości, higieny, umiejętności społecznych, przygotowywania posiłków, robienia zakupów, dysponowania pieniędzmi ( trening budżetowy ), podtrzymywanie umiejętności czytania, adekwatna ocena własnej osoby i planów życiowych; stwarzanie możliwości podejmowania prób wykonywania czynności w celu poznania poziomu własnych umiejętności i możliwości dostrzegania barier uniemożliwiających ich realizację itp.

Terapia jest zachętą, bodźcem do większej samodzielności, podnosi samoocenę, pacjenci uczą się wykonywać różne rzeczy w łatwiejszy sposób. Warsztaty w pracy terapeutycznej kładą nacisk na takie elementy terapii społecznej jak:

podnoszenie samooceny
stosowanie częstych pochwał
uczenie tolerancji na stres
niwelowanie postawy roszczeniowej

ˇ pomoc w znalezieniu bratniej duszy

                              KLASYFIKACJA TERAPII ZAJĘCIOWEJ

I.    ERGOTERAPIA

Metody ergoterapii:

1. Dziewiarstwo      techniki: szydełkowanie, robienie na drutach, obsługa maszyn dziewiarskich
2. Hafciarstwo         techniki: różne rodzaje haftu (płaski, krzyżykowy, richelieu, gobelinowy, regionalny)
3. Tkactwo               techniki: tkanie na krośnie, ramkach, wyplatanie
4. Krawiectwo         techniki: zabawkarstwo, szycie rzeczy użytkowych, reperowanie odzieży
5. Kaletnictwo         techniki: tworzenie wyrobów ze skóry, obrazów
6. Metaloplastyka   techniki: wyroby z drutu, wyroby z metalu, łączenie różnych materiałów z metalem
7. Stolarstwo           techniki: prace w drewnie,
8. Ogrodnictwo       techniki: prace ogrodnicze i porządkowe na terenie zielonym
9. Wikliniarstwo     techniki: wyplatanie przedmiotów z wikliny, rattanu,
10. Garncarstwo i ceramika techniki: wyrabianie przedmiotów ceramicznych, garnków- koło i formy

II. SOCJOTERAPIA

Metody socjoterapii:

1. Ludoterapia - zabawoterapia techniki: zabawy manipulacyjne, tematyczne, konstrukcyjne, gry dydaktyczne
2. Terapia ruchem techniki: ćwiczenia ogólno usprawniające, gry i zabawy ruchowe,
3. Trening umiejętności społecznych techniki: trening samoobsługi, trening kulinarny, trening nawiązywania relacji, trening asertywności,
4. Rekreacja techniki: zabawy taneczne, zabawy i gry zespołowe, zwiedzanie, występy zawody sportowe, silvoterapia, talasoterapia, itp.
Do socjoterapii zaliczyć można także animaloterapię (dogoterapię, felinoterapię, hipoterapię).

III. ARTETERAPIA

Metody arteterapii:

1. Rysunek                   techniki: rysowanie kredkami, ołówkiem, węglem, kredą, itp.
2. Malarstwo               techniki: malowanie farbami plakatowymi, akwarelą, witrażowymi, olejnymi, do szkła, tuszem
3. Grafika                      techniki: linoryt, gipsoryt, drzeworyt, druk strukturalny, grafika komputerowa
4. Rzeźba                       techniki: masy plastyczne, rzeźbienie w materiałach twardych, papieroplastyka (orgiami),
5. Sztuki użytkowe techniki: witraż okienny, fotografia, plakaty, ulotki, kolaże, kartki okolicznościowe,
6. Zdobnictwo i dekoratorstwo techniki: ikebana, dekoracje stołowe i dekorowanie przedmiotów, stroiki
7. Muzykoterapia techniki: m. bierna-aktywizacja i relaksacja, m. czynna- muzykowanie na Instrumentarium Orffa i instrumentach muzycznych, śpiewanie,
8. Biblioterapia techniki: czytanie tekstów w całości i fragmentach, słuchanie czytanych tekstów biblioterapeutycznych (aktywizujących, relaksujących), wieczory poezji, korzystanie z biblioteki.
Zadania biblioterapii:
a) Lektura może spowodować poprawę nastroju, obniżyć niepokój i napięcie emocjonalne, może odwracać uwagę od traumatyzujących sytuacji związanych z oczekiwaniem na ustalenie rozpoznania, na wynik leczenia oraz z pobytem wśród ciężko chorych lub umierających.
b) Dla przyjemności lub zabicia czasu żeby zdobyć temat do rozmów, żeby znaleźć punkt wyjścia do myślenia, wobec osób pozbawionych wskutek choroby lub inwalidztwa, pełni życiowej aktywności lektura poprzez identyfikację z aktywnym bohaterem może zastępczo zaspokajać potrzebę działania: od zwykłej ekspansji fizycznej do wypełniania ról społecznych.
c) W podobny sposób pomaga literatura biograficzna pomaga w radzeniu sobie z utratą stanowiska, zmianami w życiu zawodowym i towarzyskim, które często wiążą się z chorobą.
d) Choroba a szczególnie pobyt w placówce upośledza kontakt ze środowiskiem, zawęża zakres zainteresowań. Lektura, a zwłaszcza prasa, zbliża chorego do rzeczywistego świata, pobudza zainteresowania, dostarcza informacji, skłania do porzucenia "społecznej roli chorego", i przyjęcia bardziej aktywnej postawy życiowej.
e) Biblioterapia może spełniać istotną rolę w procesie rehabilitacji tj. dostosowaniu do trwałego upośledzenia ważnych sprawności życiowych - w tym wypadku pomaga w pracy nad sobą i wspiera program rehabilitacji.
f) Właściwie zastosowana lektura może prowadzić do przekształcenia obrazu samego siebie, obrazu świata i swojej roli w świecie, a w konsekwencji do osiągnięcia większej dojrzałości i lepszego przystosowania społecznego.
Rodzaje biblioterapii:
-biblioterapia kliniczna - polegająca na stosowaniu literatury, głównie wyobrażeniowej, w grupach pacjentów z problemami emocjonalnymi. Pacjenci dobrowolnie uczestniczą w zajęciach, które są zazwyczaj prowadzone z udziałem lekarza. Tego typu zajęcia mogą odbywać się w szpitalu lub w środowisku chorego. Głównym celem jest uzyskanie przez pacjenta zdolności "wglądu w siebie", co ma prowadzić do zmiany jego sytuacji psychologicznej.
- biblioterapia rozwojowa- wychowawcza, stosująca książki, materiały wyobrażeniowe i dydaktyczne do potrzeb normalnych użytkowników. Tego rodzaju grupy biblioterapeutyczne prowadzone są przez terapeutę . Zajęcia mają pobudzać normalny rozwój , samorealizacje, wspierać zdrowie psychiczne.
W biblioterapii wychowawczej stosuje się
1. Biblioterapię psychokorekcyjną
2. Biblioterapię edukacyjną
3. Biblioterapię rozrywkową

Etapy procesu biblioterapeutycznego
I. Diagnozowanie (poznanie stanu zdrowia pacjenta, aktualnej sytuacji życiowej, poziom wykształcenia, stopień oczytania, zainteresowania), w okresie tym należy zdobyć zaufanie chorego, określić jego poziom intelektualny i możliwość czytania.
II. Czytanie indywidualne i grupowe;
III. Refleksje nad przeczytanym utworem lub fragmentem
Ogólne kryteria doboru lektury:
- zamierzony cel terapii i wynikające z niego problemy
- typ schorzenia - stan psychofizyczny chorego
- przeciwwskazania psychiczne
- zainteresowania czytelnicze
- możliwości odbiorcze chorego (np. poziom umysłowy, wiek)

Zasady biblioterapii, których należy przestrzegać:
- swoboda uczestnictwa
- uwzględnianie potrzeb, problemów i preferencji pacjenta
-dostosowanie materiałów do ewentualnych upośledzeń i zdolności czytelniczych (druk, format, środki audiowizualne)
- odwoływanie . się do "gotowości biblioterapeutycznej" pacjenta, nie przynaglanie go
- w większym stopniu udostępnianie biblioterapii grupom specjalnej troski.

Materiały stosowane w biblioterapii:
Dobór materiałów - materiałem nie zawsze jest słowo drukowane. Można używać też filmów, kaset wideo, nagrań muzycznych, obrazów, fotografii. Z pewnością najczęściej stosowane są książki, odpowiednio wyselekcjonowane i opisane pod kątem realizacji określonych celów. Przez specjalistów sporządzane są specjalne listy lektur i bibliografie. W poszczególnych zestawieniach dobiera się pozycje nie tylko o walorach terapeutycznych, relaksujących bądź aktywizujących, ale także książki podsuwające rozwiązania problemów trudnych, dotyczących określonych niepełnosprawności.

Selekcjonując materiały do biblioterapii należy uwzględnić następujące zasady:

a. nie dobierać materiałów, których się dobrze nie zna,
b. fragmenty muszą być zwarte i krótkie, aby nie zawierały zbyt wiele czasu,
c. problemy muszą współbrzmieć z problemami pacjentów, ale nie muszą być identyczne,
d. materiały powinny być dopasowywane do zdolności czytelniczych podopiecznego,
e. należy uwzględnić wiek i rozwój emocjonalny uczestnika zajęć,
f. trzeba brać pod uwagę preferencje czytelnicze uczestnika zajęć,
g. należy dostosowywać się do nastrojów czytelników, ale należy unikać wątków samobójczych, beznadziejności, negatywizmu.

9. Filmoterapia techniki: projekcja filmów zakończona dyskusją, nagrywanie filmów
10. Teatroterapia techniki: pantomima, drama, oglądanie spektakli
11. Choreoterapia techniki: taniec, zajęcia muzyczno- ruchowe, improwizacje przy muzyce.
Terapia ta swymi początkami sięga już starożytnych spostrzeżeń dotyczących kojącego i oczyszczającego działania ruchów tanecznych. Prostota wykorzystywanych przez choreoterapię środków oraz bardzo szeroki wachlarz zastosowań czyni z niej metodę możliwą do powszechnego wykorzystania, łatwą, nie powodującą rozdrobnienia procesu rehabilitacji na szereg kierunków usprawniania. Terapia tańcem z uwagi na swój charakter uznana została za niezmiernie atrakcyjną i mało nużącą dla pacjenta formę oddziaływania leczniczego, dającą tym samym duże szanse wytrwania chorego na drodze do wyleczenia. Nie należy traktować jej jednak jako jedynego środka prowadzącego do odzyskania sprawności pacjenta, lecz jako metodę, która stanowi formę postępowania wspomagającego farmakoterapię oraz inne środki konwencjonalnego leczenia ruchem.

Wyróżniamy 3 rodzaje choreoterapii:
-Choreoterapia ogólno kondycyjna, skierowana do osób sprawnych fizycznie, mająca na celu poprawę ich ogólnej kondycji i sprawności fizycznej, stosowana w celach profilaktycznych,
-Choreoterapia sprawnościowa, stosowana u osób z obniżoną sprawnością motoryczną i ogólnym brakiem koordynacji,
-Choreoterapia specjalna, przeznaczona dla osób ciężko poszkodowanych fizycznie.
Terapia tańcem nie opiera się na nauce zasad technicznych, kroków czy kombinacji, można natomiast odnaleźć własny rytm i uwolnić się od codziennych napięć. Terapia tańcem wywodzi się z tańca współczesnego, nawiązuje także do starych tańców szamańskich i plemiennych, do czasów, kiedy taniec był ważną częścią życia społecznego każdego człowieka, naturalnym sposobem wyrażania emocji. Choreoterapia spełnia swoje zadania z udziałem naszej świadomości, lub bez jej udziału.
Zadania choreoterapii:
-otwarcie się na siebie i swoje potrzeby,
-zwiększenie świadomości siebie - rozpoznanie i bezpieczne wyrażanie uczuć,
-świadomość własnego ciała, jego potrzeb i granic,
-akceptacja siebie i swojego ciała,
-wzrost poczucia własnej wartości i pewności siebie,
-stworzenie możliwości do odreagowania napięcia i stresu,
-uspokojenie, rozluźnienie, ale też wzrost energii życiowej,
-wzrost sprawności fizycznej i ruchowej,
-poprawa kontaktów interpersonalnych w relacjach z ludźmi,
-tworzenie spójnej osobowości i integracji psychofizycznej

Świetnym elementem są tańce w kręgu. Integrują i łączą z innymi uczestnikami zajęć, wprowadzając poczucie jedności i spójności. Tu uczymy się bardzo prostych kroków, które może przysposobić każdy, ponieważ są bardzo łatwe i harmonijnie łączą się z muzyką. Towarzystwo tańców z różnych stron świata inspiruje do nowych ruchów czy gestów powodując, że świetnie bawimy się ze sobą i z innymi

Podstawowymi warunkami umożliwiającymi prowadzenie zajęć są:
-zapewnienie poczucia bezpieczeństwa psychicznego i fizycznego,
-odpowiedni metraż i higieniczny stan sali,
-swobodny strój ćwiczących.

W choreoterapii ważna jest umiejętność korzystania z takich czynników leczących jak: ruch, muzyka, czas, przestrzeń, dotyk, grupa i terapeuta, a także harmonijne angażowanie różnych sfer podczas zajęć. Chodzi tu o takie sfery jak sfera motoryczna, psychiczna, emocjonalna, poznawcza, motywacyjno-wolicjonalna, duchowa i erotyczna. Praktyka terapeutyczna dowodzi, iż ten sam program terapeutyczny stosowany w danej grupie jest inaczej przeżywany przez poszczególne osoby. Każdy z pacjentów pokonuje nieco inne bariery psychiczne. Również jednakowe obciążenie fizjologiczno-motoryczne stwarza nieco inne problemy poszczególnym pacjentom ze względu na wiek, płeć, czas trwania choroby, przeszłość ruchową i cechy charakteru.

Program ruchowy choreoterapii może składać się z:

- tańców,
-ćwiczeń muzyczno-ruchowych,
- improwizacji ruchowych,
- zabaw ruchowych,

TAŃCE
- występują tańce narodowe i regionalne,
- tańce o charakterze integracyjnym,
-tańce towarzyskie w łatwych układach
- tańce "użytkowe" spotykane w różnych sytuacjach towarzyskich.
Każdy taniec wnosi inną wartość terapeutyczną do programu wynikającą z jego specyfiki. Tańce narodowe i regionalne Polski pozwalają odczuć więź i przynależność do grupy. Tańce o charakterze integracyjnym dają uczestnikom terapii poczucie bezpieczeństwa i poprawiają nastrój. Tańce wywodzące się z kultury afrykańskiej i tańce współczesne umożliwiają rozluźnienie w dość krótkim czasie. Tańce greckie pozwalają odczuć dumę i siłę grupy i dzięki specyfice muzyki greckiej szybko poprawiają nastrój. Hiszpański taniec Flamenco i inne formy pochodzące z Hiszpanii pomagają w uzyskaniu wyższej świadomości ciała, w odczuwaniu niezależności, w sterowaniu własną energią i wywierają korzystny wpływ na postawę ciała. Tańce towarzyskie stanowią trening empatii i współdziałania oraz przyczyniają się do poprawy relacji między pacjentami.

ĆWICZENIA MUZYCZNO- RUCHOWE
- najczęściej stosowane są ćwiczenia rozluźniające, rytmiczne, oddechowe, korygujące postawę, rozciągające, umożliwiające różnicowanie dotyku, rozwijające koordynację ruchową i takie cechy motoryczne jak: zwinność, szybkość, siła i wytrzymałość. Ćwiczenia te są wykonywane pojedynczo, parami i z większą liczbą współćwiczących.

IMPROWIZACJE RUCHOWE
Improwizacje ruchowe są zazwyczaj dowolnym ilustrowaniem muzyki poprzez ruch, umożliwiają uwolnienie fantazji, kreowanie własnych pomysłów. Ważny jest odpowiedni dobór muzyki do improwizacji. Stanowią cenne źródło informacji o cechach osobowości pacjentów.

ZABAWY RUCHOWE
Zabawy ruchowe stosuje się dla poprawy nastroju, ułatwienia komunikacji i łagodnego wprowadzania do trudniejszych zadań terapeutycznych. Są one okazją do spontanicznych zachowań, a także uczą współdziałania i przestrzegania zasad.

Niezwykle ważną rolę w choreoterapii odgrywa muzyka - jej trafny dobór przyczynia się do osiągania różnych celów terapeutycznych. Muzyka - to impuls emocjonalny i motoryczny. Pozwala tworzyć nastrój i atmosferę. Dla potrzeb terapii dzieli się ją najczęściej na pobudzającą i wyciszającą. Najlepiej się sprawdza muzyka instrumentalna. Brak tekstu pozwala szybciej uruchomić emocje i wyobraźnię. Przydatne są przede wszystkim rodzaje muzyki: klasyczna, rozrywkowa i ludowa. Muzyka określa charakter, rytm i tempo ruchu.
Terapeuta powinien podczas zajęć prowadzić nieustanny dialog z każdym z pacjentów, nie zapominając o prawach rządzących grupą, o jej aktualnych potrzebach, problemach i możliwościach. Koniecznym jest śledzenie reakcji poszczególnych osób w grupie na zmieniające się sytuacje w trakcie zajęć. Ważne jest wykorzystanie leczniczego potencjału grupy, tzn. uwzględnienie cech charakteru poszczególnych osób, uzdolnień, doświadczenia ruchowego i wzajemnej atrakcyjności członków grupy.
Dobrze jest jeśli pacjenci proponowane zadania podczas choreoterapii wykonują niejako bawiąc się jednocześnie. Emocje pozytywne, które są wyzwalane i wzbudzane podczas zajęć ruchowych z muzyką są jednym z najważniejszych walorów terapii niewerbalnych tego rodzaju. Jest to cenny walor. Atrakcyjność choreoterapii wpływa niejednokrotnie na motywację do terapii w ogóle, a nie tylko do udziału w tych zajęciach. Do walorów metody można także zaliczyć zaangażowanie wielu zmysłów: wzroku, słuchu, zmysłu kinestetycznego i zmysłu dotyku, a także możliwość docierania do problemów pacjentów poprzez wiele sfer odczuć. Jest to prawdziwe bogactwo możliwości oddziaływania i w związku z tym fakt uzyskiwania różnorodnych efektów terapeutycznych ułatwiających odzyskanie równowagi psychofizycznej, a w następstwie satysfakcji z życia.
Udokumentowane efekty choreoterapii:
(1)obniżenie poziomu lęku,
(2) poprawa w zakresie koncentracji uwagi,
(3) obniżenie poziomu neurotyczności,
(4) poprawa w zakresie koordynacji ruchowej i odporności na zmęczenie,
(5) obniżenie napięcia psychofizycznego,
(6) rozładowanie nadmiaru energii i agresji,
(7) podniesienie samooceny, lepsza ocena swoich możliwości i ograniczeń,
(8) korzystne zmiany zachowania.

Do arteterapii zaliczyć także można chromo terapię (terapię kolorami), i esteto terapię (terapię poprzez kontakt z pięknem).

CHROMOTERAPIA
Stanowi ona uzupełnienie aromaterapii, jest wykorzystywana najczęściej w pracy z osobami głębiej upośledzonymi. Rodzaje zabiegów z wykorzystaniem chromo terapii:

a) przyjmowanie barw z pożywieniem (pokarmy o odpowiednim kolorze);
b) picie wody napromieniowanej uprzednio światłem o określonej barwie,
c) picie nasłonecznionej wody,
d) kąpiele w kolorowej wodzie,
d) koloropunktura,
e) wykorzystanie odpowiedniego koloru otoczenia czy stroju- zaleca się przebywanie w pomieszczeniach dostosowanych kolorystycznie do celu danej terapii. Obecnie produkowane są specjalne ekrany, emitujące określone barwy. Często można nimi zastąpić wieszane na ścianie obrazy, bo przypominają je wyglądem i są niezwykle estetyczne;
f) okulary z barwnymi soczewkami;
g) techniki wizualizacyjne;
h) kolorowe naświetlania - stosuje się bezpośrednie naświetlanie przez filtr (układany np. na "chorym" miejscu) o odpowiedniej barwie. Czas naświetlania zwiększa się od początkowych 15 minut do pół godziny, a nawet godziny, można je powtarzać kilka razy dziennie.

W terapii najczęściej stosuje się ostatnią z wymienionych technik, a więc naświetlanie kolorem części albo całego ciała. Najlepiej posłużyć się lampami halogenowymi, bo emitują światło niewiele odbiegające od białego, oraz odpowiednimi filtrami. Suma barw filtrów powinna dać w efekcie białe światło. Regulując natężenie światła poszczególnych lamp, terapeuta uzyskuje poszczególne barwy widma. Przeważnie wybiera się filtry żółty, niebieski, czerwony i zielony.
Czas naświetlania to średnio 5-20 minut (cykle są więc krótsze niż u osób znajdujących się w normie intelektualnej). Niepokojące objawy (mdłości, rozdrażnienie, zmęczenie) to wskazanie do natychmiastowego przerwania sesji. Lepszy wariant to za mało zabiegów niż spowodowanie urazu czy przebodźcowanie. Istotny jest właściwy indywidualny dobór barw, trzeba jednak dodatkowo obserwować zachowanie osoby poddanej terapii.
Pod wpływem koloroterapii dostrojeniu ulega energetyczny poziom funkcjonowania- osoby nadpobudliwe nieco się uspokajają, a te ospałe, bez kontaktu stają się bardziej otwarte, aktywne.
Efekty koloroterapii obniżają lub nawet niwelują używki (kawa, nikotyna, alkohol) oraz tłuste mięsa.

Właściwości poszczególnych barw

barwa czerwona- odpowiednia, ze względu na swoje właściwości stymulujące, dla osób apatycznych, mało energicznych. Pod jej wpływem wzrasta ciśnienie krwi, a także produkcja hemoglobiny. Zwiększeniu ulega pobudliwość układu nerwowego, czerwień trzeba więc stosować ostrożnie. Efekt biologiczny zastosowania światła czerwonego to podgrzanie określonych partii ciała, widoczne jako przekrwienie skóry oraz głębiej położonych tkanek.

-Kolor pomarańczowy- dopinguje, delikatniej jednak niż czerwony. Łagodzi stresy i napięcia emocjonalne, wspomaga procesy witalne oraz zdolności intelektualne. Przypisuje mu się zdolność regenerowania mięśni. Przyspiesza przemianę materii, poprawia krążenie krwi, pracę nerek i układu oddechowego. Pod wpływem pomarańczowego człowiek zaczyna funkcjonować na wyższych obrotach. Pozytywnie oddziałuje na układ odpornościowy.

-kolor niebieski- nasenny i przeciwbólowy. Działa tonująco na osoby agresywne (także autoagresywne). Nie tylko jednak odpręża i relaksuje, lecz także ułatwia skoncentrowanie się, przynosi ulgę przy bólach głowy, stawów czy gardła. Zmniejsza apetyt, co z pewnością docenią osoby borykające się z nadwagą lub otyłością. Wykazuje właściwości antybakteryjne. Zmniejsza ból (znieczula), ma właściwości przeciwgorączkowe, napotne i przeciwzapalne.

-kolor fioletowy- uspokaja, usuwa uczucie zmęczenia, zapobiega bezsenności oraz hamuje motorykę mięśni szkieletowych.

-kolor purpurowy- zmniejsza wrażliwość bólową, rozluźnia, działa nasennie. Obniża ciśnienie krwi (naczynia krwionośne ulegają rozszerzeniu).

-kolor zielony- działa stabilizująco, warto wykorzystywać go w pracy z osobami agresywnymi oraz autoagresywnymi, znajdującymi się w stanie sporego napięcia (właściwości odstresowujące). Usuwa zmęczenie, pomaga przy bezsenności. Pozwala obniżyć ciśnienie krwi.

-Podobne działanie do tego koloru może mieć różowy.

-kolor żółty- sprawia wrażenie przyjaznego i ciepłego, dobrze się sprawdza w przypadku osób smutnych (wykazuje działanie antydepresyjne). Zwiększa poczucie bezpieczeństwa. Stanowi pozytywny bodziec dla osób nieśmiałych. Wspiera jednostkową zdolność logicznego rozumowania, pomagając zapanować nad emocjami. Pozytywnie wpływa na przewód pokarmowy. Niewskazany w przypadku osób nerwowych, niespokojnych.

- kolor indygo-pobudza aktywność psychiczną. Wpływa na narządy słuchu, węchu oraz wzroku.

Pamiętając o tym, że kolor łączy się z emocjami (poszczególnym uczuciom da się przypisać barwę), reakcję osoby na kolor można potraktować jako wskazówkę diagnostyczną. Odpowiedzią na tę reakcję będzie zastosowanie jako narzędzia terapeutycznego konkretnego koloru lub kombinacji kolorów. Psychologowie amerykańscy Rachel A. Bleier i Breeze M. Hannaford zaproponowali nawet bazującą na tym toku rozumowania metodę, nazywaną równoważeniem kolorem.

-Jasny błękit -odcień tego koloru odpręża i uspokaja, dlatego doskonale nadaje się do sypialni, gabinetów terapeutycznych. Intensywniejszy odcień potrafi pobudzić do działania, dlatego może być stosowany w pomieszczeniach biurowych. Jednak żaden odcień niebieskiego koloru nie jest polecany osobom z zaburzeniami depresyjnymi.

-Zielony- Jest kolorem natury, kojarzy się ze spokojem i poczuciem bezpieczeństwa. Czysta, jasna zieleń doskonale ożywia samopoczucie i optycznie powiększa pomieszczenie. Natomiast brudne odcienie zieleni np. khaki ,niekorzystnie wpływają na psychikę człowieka.

-Brąz Jest kolorem ziemi. Jasny odcień ma działanie uspokajające, natomiast ciemny odcień brązu przygnębia. Brąz najlepiej sprawdza się jako dodatek do innych kolorów. Doskonale nadaje się również jako kolor materiału na podłogę np. kolor parkietu.
Szary Jest smutnym kolorem, odbierającym energię. Najlepiej stosować go w pomieszczeniach, w połączeniu z kolorami ciepłymi np. żółtym, czerwonym.
Czarny wzmacnia emocjonalnie reakcje, emocje. Zmniejsza optycznie pomieszczenia. Kolor czarny najlepiej wypada jako kolor dodatków. Szczególnie wyraźnie zarysowuje się jako dodatek do bieli.